Sigara yasağına uy, uymayanları uyar

SSUK’tan Türk halkına çağrı: Sigara yasağına uy, uymayanları uyar

Türkiye’de tütün ürünleri tüketimini azaltmayı hedeflemiş sivil toplum örgütleri ve devlet kurumlarının birlikte oluşturduğu Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi (SSUK),  yılda 50 milyar dolar kayba, 100 bin kişinin ölümüne neden olan sigara tüketimini en hızla azaltacak önemli bir reçete olan kanuna uyum ve destek için Türk halkına çağrı yapıyor: Sigara yasağına uy, uymayanları uyar!

• Türkiye’deki 22 milyon sigara içicisi, nüfusun sadece %30’unu kapsıyor. Bu durum nüfusumuzun yarıdan fazlasının sigara içmediğini ortaya koyuyor.
• Kanunun öngördüğü yasakların yerine getirilmesi halinde, kapalı ortamlarda başkalarının sigara dumanına maruz kalan sigara içen veya içmeyen kişilerde görülen kalp hastalıkları, kanser, astım krizleri ve solunum yolu enfeksiyonları azalacak.

Söylentiler ve gerçekler

Sigara yasağı sert bir kanun mudur? Uygulanabilir mi? Benzer yasaların olduğu ülkelerde uygulanma oranları ve başarısı çok yüksek oldu. Halktan yüzde 80 üzerinde destek sağlandı. Bu kanun, ülkemizde de rahatlıkla uygulanabilir. 1996 yılında çıkan 4207 sayılı kanunun da uygulanamayacağı söylenmişti. Oysa o günden bu yana şehirlerarası otobüslerde sigara içilmiyor. Bir nesil, sigara içilen otobüs bilmeden büyüdü.

Havalandırma sigara dumanını temizler mi?

Hiçbir havalandırma sistemi sigara dumanını temizlemez. Çeşitli işletmelere sigara dumanını temizlemek için klima kullanmalarını öneren sigara firma temsilcileri olduğu bilgisi alınmış bulunuyor. Bu bilgi, taraflı ve amaçlı dağıtılıyor.

Sigara yasakları ticari işletmelerin kârlarını azaltır mı?

Aksine, sigara içmeyenler artık o alanlara daha rahat girebildiği için müşteri sayısı ve kârlılık artar. Amerika Birleşik Devletleri’nde benzer işletmelerin iş hacmi yüzde 10 artış gösterdi.

Sigara firmalarının kültürel ve spor etkinliklerine sponsorluk yapması doğru mudur?

Sponsorluk reklamdır, yasaklanmalıdır. İnsani hizmet değil, ticari iştir. Sigara endüstrisine arkadaş ve güç satın alır. Hastalık, sakatlık ve ölüm pahasına edinilen gelir ile hiçbir hayır işi yapılamaz.

Sigara yasağı radikal görüş sahiplerinin bir yaklaşımı mıdır?

Sigaranın halka açık kapalı alanlarda yasaklanması ilk kez İrlanda’da gündeme geldi ve hızla birçok Avrupa ülkesine yayıldı. Bugünkü uygulama, 2004 yılında Türkiye’nin imza koyduğu Uluslararası Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi gereğidir. Hiçbir dini yaklaşımla ilişkili değildir.

Çevresel tütün dumanı nedir? Neler içerir?

Sigara dumanı içinde 4.000’den fazla kimyasal madde vardır. Bunların 50’den fazlası kanser yapıcıdır. Sigara içenin çevredeki havaya kattığı dumana ‘çevresel tütün dumanı’ denir. Dumanla kaplı havayı soluyan kişi, istemeden ve çoğunlukla farkında olmadan zarara uğramaktadır. Çevresel tütün dumanına maruz kalmanın güvenilir bir eşik dozu yoktur. En küçük miktarının bile zararlı olduğu kanıtlanmıştır. Bu zarardan korunmanın tek çaresi; kapalı alanların tamamen sigarasızlaştırılması, dumansızlaştırılmasıdır.

Çevresel tütün dumanı ana akım ve yan akım olmak üzere ikiye ayrılır. Ana akım sigara içicisinin soluduğu duman iken yan akım sigaranın yanan ucundan çıkan dumandır.

Bir sigaradan ortama saçılan dumanın çok büyük çoğunluğu yan akımdan oluşmaktadır. Bazı kanser yapıcı maddelerin miktarı yan akım dumanda ana akıma göre 10-200 kat daha fazladır. Sigara dumanı Çevre Koruma Kurumları tarafından 1 numaralı kanser yapıcı olarak tanımlanmaktadır. Şüpheli variller nedeniyle acil önlemler almak; kanserojen olabileceği için siyah poşetleri yasaklamak yanında iç ortamdaki dumanı-sigarayı önlemek çok daha önemli bir kanser önleme yöntemi olacaktır.

Çevresel tütün dumanına bağlı sağlık sorunları

Hemen ortaya çıkan etkiler: Gözlerde tahriş, sulanma, yanma, baş ağrısı, burunda rahatsızlık, akıntı, öksürük, boğaz ağrısı, kalp hızı ve tansiyonun yükselmesi, solunumsal yakınmalarda artış ve enfeksiyonlar; var olan hastalıkların alevlenmesi, kalp hastalığı olan kişilerde kalp krizi, astım, alerjiler…

Uzun vadede ortaya çıkan hastalıklar:

• Solunum hastalıkları: İşyeri veya sosyal ortamlarda sigara dumanına maruz kalmak KOAH (Kronik tıkayıcı akciğer hastalığı) ve erişkin astımına neden olmaktadır.
• Kalp Krizi: Çevresel tütün dumanı kalp-damar hastalıklarını yüzde 20-70 oranında arttırmaktadır. Tam dumansız ortamlar kanunu uygulanan yerlerde kalp krizleri yüzde 60 azalmaktadır.
• Kanser: Sigara içmeyenlerde çevresel tütün dumanına maruziyet akciğer kanserini yüzde 32 artırmaktadır. Sigaraya maruz kalan genç kadınlarda meme kanseri riski yüzde 90 artmaktadır. Menopoz öncesi kadınlarda 2.6 kez daha fazla meme kanserine yakalanma riski vardır. Çok az ve devamlı sigara dumanına maruz kalan kadınlarda 50 yaşına kadar meme kanseri olma riski yüzde 60 artmaktadır.